Guam

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Voor de internationale organisatie, zie GUAM.
Guåhan
Guam
Kaart
Basisgegevens
Officiële landstaal Chamorro, Engels
Hoofdstad Hagåtña (Agana)
Oppervlakte 549 km²[1]
Inwoners 159.358 (2010)[2]
168.485 (2020)[3] (306,9/km² (2020))
Overige
Munteenheid Amerikaanse Dollar (USD)
UTC + 10
Web | Code | Tel. .gu | GUM | 1-684
Kaart van Guam
Portaal  Portaalpictogram  Landen & Volken
Guam vanuit de ruimte

Guam (Chamorro: Guåhan) is een Oceanisch eiland, onderdeel van de regio Micronesië. Het eiland vormt een afzonderlijk territorium van de Verenigde Staten en is niet onafhankelijk. De hoofdstad is Hagåtña. Inwoners van Guam zijn automatisch Amerikaans staatsburger bij geboorte.[4]

Guam bevindt zich in de Grote Oceaan ten noorden van de Carolinen en ten zuiden van de Noordelijke Marianen. Het is het zuidelijkste eiland van de Marianen. Op Guam wordt Chamorro gesproken en in mindere mate ook Engels.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Geschiedenis van Guam voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zoals alle eilanden van de Marianen werd Guam al rond 1500 v.C. bewoond door de Chamorro, die waarschijnlijk afkomstig waren uit het gebied van het huidige Indonesië. In 1521 kwam Guam voor het eerst in contact met Europeanen, toen Ferdinand Magellaan de Utamac-baai op Guam binnenvoer. Van 1565-1898 was Guam een Spaanse kolonie. Vanaf 1668 probeerden de Spanjaarden de Chamorro te bekeren. Tijdens de ruim twintig jaar oorlog die volgde werd de bevolking gehalveerd.

In 1898 werd Guam door de Amerikanen veroverd tijdens de Spaans-Amerikaanse Oorlog. In de Tweede Wereldoorlog werd Guam bezet door de Japanners. In 1944 werd Guam heroverd door het Amerikaanse leger, dat na de oorlog een derde van het eiland in bezit hield. Pas in 1986 kregen landeigenaren na een rechtszaak een schadevergoeding toegewezen.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Guam ligt in de Filipijnenzee in het westen van de Grote Oceaan op ongeveer 13° noorderbreedte en 144° oosterlengte. Het is het zuidelijkste eiland van de Marianen, een eilandengroep ten westen van de Marianentrog in Micronesië. Guam heeft een oppervlakte van 549 km² en is daarmee het grootste eiland van Micronesië. Het eiland is ongeveer 48 km lang en 18,5 km breed en de kustlijn bedraagt 125,5 km. Het hoogste punt op het eiland is de Mount Lamlam (406 m).[5][6][7]

Het eilandje Cocos Island is via een lagune en een koraalrif met het hoofdeiland Guam verbonden. Dit eiland is onbewoond.

Bestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeenten van Guam

Het eiland is opgedeeld in 19 gemeenten, die in grootte verschillen van ruim 2 km² tot en met 92 km² en in bevolkingsomvang van minder dan 800 inwoners tot bijna 45.000 inwoners. Hieronder volgt een overzicht van de gemeenten.

Gemeente Inwoners
(2010)[8]
Oppervlakte
in km²[9]
Inwoners
per km²
Agana Heights 3.808 2,67 1.426,23
Agat 4.917 26,76 183,74
Asan 2.137 14,74 144,98
Barrigada 8.875 22,02 403,04
Chalan-Pago-Ordot 6.822 14,69 464,40
Dededo 44.943 79,05 568,54
Hagåtña (hoofdstad) 1.051 2,46 427,24
Inarajan 2.273 48,54 46,83
Mangilao 15.191 26,39 575,63
Merizo 1.850 16,21 114,13
Mongmong-Toto-Maite 6.825 4,71 1.449,04
Piti 1.454 19,53 74,45
Santa Rita 6.084 42,11 144,48
Sinajana 2.592 2,31 1122,08
Talofofo 3.050 46,08 66,19
Tamuning 19.685 14,63 1345,52
Umatac 782 16,19 48,30
Yigo 20.539 92,23 222,69
Yona 6.480 52,11 124,35

Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]

In 2008 woonden er ongeveer 175.000 mensen op Guam. De grootste etnische groep bestaat uit de autochtone Chamorro's. Zij maken 37,1% deel uit van de bevolking. Andere volken zijn: Filipino (25,5%) en blanken (10%). De resterende mensen zijn van Chinese, Japanse of Koreaanse afkomst. Het merendeel van de bevolking, zo'n 85%, is Rooms-katholiek.

Chinezen[bewerken | brontekst bewerken]

Op Guam is een kleine Chinese gemeenschap te vinden. De hoofdstad Hagåtña kent een Chinese buurt. De Chinezen op Guam hebben verschillende verenigingen opgericht:

Basis[bewerken | brontekst bewerken]

De Verenigde Staten hebben op Guam een belangrijke marine- en luchtmachtbasis voor zesduizend man en B-1-bommenwerpers. De Joint Region Marianas (JRM) voeren het commando over de Naval Base Guam en Andersen Air Force Base.

Flora en fauna[bewerken | brontekst bewerken]

Op Guam komen de volgende zoogdieren voor:

De Pteropus tokudae, een vleermuis, is vrijwel zeker uitgestorven.

Door de introductie van de bruine nachtboomslang (Boiga irregularis) werd de flora en fauna van Guam sterk ontregeld. Nadat de slang als verstekeling bij een militair transport aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op het eiland terecht kwam, heeft deze al enkele diersoorten doen uitsterven, waaronder tien vogelsoorten zoals de Micronesische ijsvogel (Halcyon cinnamomina cinnamomina) en de Guammonarch (Myiagra freycineti). De bruine nachtboomslang kent geen natuurlijke vijanden op het eiland (maar heeft wel varkens en varanen als vijand) en daardoor is de soort explosief gegroeid, met een aantal dat ligt rond de 2 miljoen. De bevolking ziet de beesten echter nauwelijks doordat de soort vooral 's nachts actief is. In 2013 begon een campagne tegen de bruine boomslang door het verspreiden van vergiftigde dode muizen, die echter weinig effect had.[10]

Galerij[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Guam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.