Κογιότ
| Κογιότ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Κογιότ στην Καλιφόρνια
| ||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||
| Canis latrans Say, 1823 | ||||||||||||||
 κατανομή
| ||||||||||||||
| Υποειδή | ||||||||||||||
|
19 υποειδή | ||||||||||||||
Το κογιότ (επιστημονική ονομασία Canis latrans) είναι ζώο διαδεδομένο στη Βόρεια και Κεντρική Αμερική το οποίο ανήκει στην οικογένεια των κυνιδών. Απαντά από τον Παναμά στα νότια και μέχρι το Μεξικό, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά στα βόρεια, ακόμη και μέχρι την Αλάσκα και τα βορειότερα τμήματα του Καναδά.[2] Χωρίζεται σε 19 υποείδη, τα 16 από τα οποία βρίσκονται στη βόρεια Αμερική και τα υπόλοιπα τρία στην Κεντρική.[3]
Το κογιότ καταλαμβάνει τον ίδιο οικολογικό θώκο με το τσακάλι, με το οποίο έχει περίπου το ίδιο μέγεθος, στην Ευρασία και στην Αφρική. Σε αντίθεση με τον λύκο, ο οποίος έφτασε στην Αμερική από την Ευρασία, το κογιότ θεωρείται ότι εξελίχθηκε στη Βόρεια Αμερική στο Πλειστόκαινο, πριν περίπου 1,8 εκατομμύρια χρόνια[4]. Επίσης, πάλι αντίθετα με το λύκο, η κατανομή του κογιότ έχει μεγαλώσει εξαιτίας της ανθρώπινης παρουσίας, καθώς μπορεί να αναπαράγεται σε μεγάλες πόλεις.[5][6]
Κοινωνικές και αναπαραγωγικές συμπεριφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όπως και το χρυσό τσακάλι, το κογιότ είναι αγελαίο, αλλά όχι τόσο εξαρτημένο από άλλα ζώα του ιδίου είδους, σαν τα πιο κοινωνικά είδη των κυνίδων όπως είναι οι λύκοι. Αυτό είναι πιθανό επειδή το κογιότ δεν είναι εξειδικευμένος κυνηγός μεγάλου θηράματος, όπως είναι το τελευταίο είδος.[7] Η βασική κοινωνική μονάδα μιας αγέλης κογιότ είναι μια οικογένεια που περιέχει ένα αναπαραγωγικό θηλυκό. Ωστόσο, μη συγγενικά κογιότ μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για συντροφιά ή για να ρίξουν ένα θήραμα που είναι πολύ μεγάλο για να το επιτεθούν μεμονωμένα. Τέτοιες "μη οικογενειακές" αγέλες είναι μόνο προσωρινές και μπορεί να περιέχουν εργένικα αρσενικά, μη αναπαραγωγικά θηλυκά και μη ενήλικα ακόμα νεαρά. Οι οικογένειες δημιουργούνται στα μέσα του χειμώνα, όταν εισέρχονται τα θηλυκά σε οίστρο. Το δέσιμο των ζευγαριών μπορεί να συμβεί 2-3 μήνες πριν από το πραγματικό ζευγάρωμα πάρει θέση.[8] Το δέσιμο του ζευγαρώματος μπορεί να διαρκέσει 5-45 λεπτά.[9] Ένα θηλυκό που εισέρχεται στην οισοφάγο προσελκύει τα αρσενικά με τη μυρωδιά από το σημάδι που αφήνει[10] και αλυχτώντας με αυξανόμενη συχνότητα. Ένα μόνο θηλυκό σε οίστρο μπορεί να προσελκύσει έως και επτά αναπαραγωγικά αρσενικά, τα οποία μπορούν να την ακολουθούν για ένα μήνα. Παρόλο που μπορεί να εμφανιστούν κάποιες περιπλοκές μεταξύ των αρσενικών, αφού το θηλυκό έχει επιλέξει έναν σύντροφο και ζευγαρώνει, τα απορριφθέντα αρσενικά δεν παρεμβαίνουν και μετακινούνται όταν ανιχνεύσουν άλλα οιστρικά θηλυκά. Σε αντίθεση με τον λύκο, που είναι γνωστό ότι ασκεί και μονογαμία και διγαμία,[11] το κογιότ είναι αυστηρά μονογαμικό, ακόμη και σε περιοχές με υψηλές πυκνότητες κογιότ και άφθονο φαγητό.[12] Τα θηλυκά που αδυνατούν να βρούνε σύντροφο μερικές φορές βοηθούν τις αδελφές ή τις μητέρες τους στο να μεγαλώσουν τα κουτάβια τους ή ενώνονται με τα αδέλφια τους μέχρι την επόμενη φορά που μπορούν να ζευγαρώσουν. Το ζευγάρι που πρόσφατα απέκτησε σύντροφο στη συνέχεια δημιουργεί περιοχή και είτε κατασκευάζει τη δική του φωλιά είτε ξεκαθαρίζει τις εγκαταλελειμμένες φωλιές ασβών, μαρμοτών, ή κουναβιών. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το αρσενικό κυνηγά τακτικά μόνο του και φέρνει πίσω φαγητό για το θηλυκό. Το θηλυκό μπορεί να παρατάξει τη φωλιά με αποξηραμένο χορτάρι ή με γούνα βγαλμένη από την κοιλιά της. Η περίοδος κύησης είναι 63 ημέρες, με μέσο σύνολο μικρών τα έξι μικρά, αν και ο αριθμός τους κυμαίνεται ανάλογα με την πυκνότητα του πληθυσμού των κογιότ και την αφθονία των τροφίμων.
Τα κουτάβια κογιότ γεννιούνται σε φωλιές, δέντρα με κουφάλες, ή κάτω από προεξοχές, και ζυγίζουν 200 έως 500 γρ. κατά τη γέννηση. Χρειάζονται φροντίδα και εξαρτώνται απόλυτα από το γάλα για τις πρώτες 10 ημέρες. Οι κοπτήρες ξεπετάγονται σε περίπου 12 ημέρες, οι κυνόδοντες σε 16 και οι δεύτεροι προγόμφιοι σε 21. Τα μάτια τους ανοίγουν μετά από 10 ημέρες, όπου και τα κουτάβια γίνονται όλο και πιο ευκίνητα, περπατώντας στις 20 ημέρες και τρέχοντας στην ηλικία των έξι εβδομάδων. Οι γονείς αρχίζουν να συμπληρώνουν τη δίαιτα των κουταβιών με αναμασημένη στερεά τροφή μετά τις 12-15 ημέρες. Μέχρι την ηλικία των τεσσάρων έως έξι εβδομάδων, όταν οι γαλακτίες είναι πλήρως λειτουργικοί, στα κουτάβια δίδονται μικρά είδη διατροφής όπως ποντίκια, κουνέλια ή κομμάτια κουφαριών οπληφόρων ζώων, με τη γαλακτοφορία να μειώνεται σταθερά μετά από δύο μήνες. Σε αντίθεση με τα κουτάβια λύκων, τα κουτάβια κογιότ αρχίζουν να παλεύουν σοβαρά (σε αντίθεση με το να παλεύουν για παιχνίδι) προτού αποκτήσουν συμπεριφορά παιχνιδιού. Κατά την ηλικία των τριών εβδομάδων, τα κουτάβια κογιότ δαγκώνουν το ένα το άλλο με λιγότερο αυτοπεριορισμό από τα νεαρά λυκάκια. Κατά την ηλικία των τεσσάρων έως πέντε εβδομάδων, τα κουτάβια έχουν καθιερώσει ιεραρχίες κυριαρχίας και είναι μέχρι τότε πιθανότερο να παίζουν παρά να παλεύουν.[13] Το αρσενικό διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη σίτιση, τη φροντίδα και τη φύλαξη των κουταβιών, αλλά τα εγκαταλείπει αν το θηλυκό εξαφανιστεί πριν τα κουτάβια απογαλακτιστούν εντελώς. Η φωλιά εγκαταλείπεται κατά τον Ιούνιο με Ιούλιο και τα κουτάβια ακολουθούν τους γονείς τους στη φρούρηση της περιοχής τους και στο κυνήγι. Τα κουτάβια μπορεί να εγκαταλείψουν τις οικογένειές τους τον Αύγουστο, αν και μπορούν να παραμείνουν για πολύ περισσότερο. Τα κουτάβια αποκτούν διαστάσεις ενηλίκων σε οκτώ μήνες και πέρνουν βάρος ενηλίκων ένα μήνα αργότερα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Sillero-Zubiri & Hoffmann (2008). «Canis latrans». Κόκκινος Κατάλογος των Ειδών. IUCN. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2013.
- ↑ «Canis latrans». Animal Diversity Web. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2007.
- ↑ «Coyote». Lioncrusher's Domain. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2007.
- ↑ PaleoBiology Database: Canis latrans. Paleodb.org. Retrieved on July 9, 2011.
- ↑ Koler-Matznick, Janice (2002). «The Origin of the Dog Revisited». Anthrozoös 15 (2): 98–118. doi:.
- ↑ Fedriani J. M., T.K. Fuller and R. Sauvajot (2001). «Does availability of anthropogenic foods enhance densities of omnivorous mammals? An example with coyotes in southern California». Ecography 24 (3): 325–331. doi:. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-06-26. https://web.archive.org/web/20120626215430/http://www.ebd.csic.es/cani/public_html/Ecography.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-07-15.
- ↑ Fox, M. W. (1974). «Evolution of Social Behavior in Canids». The Wild Canids: Their Systematics, Behavioral Ecology, and Evolution. New York: Van Nostrand Reinhold. σελίδες 429–60. ISBN 978-0-442-22430-1. OCLC 1093505.
- ↑ Bekoff, Marc; Diamond, Judy (1976). «Precopulatory and copulatory behavior in coyotes». Journal of Mammalogy 57 (2): 372–375. doi:. ISSN 0022-2372. OCLC 1800234. https://archive.org/details/sim_journal-of-mammalogy_1976-05_57_2/page/372.
- ↑ Carlson, Debra A.; Gese, Eric M. (2008). «Reproductive biology of the coyote (Canis latrans): integration of mating behavior, reproductive hormones, and vaginal cytology». Journal of Mammalogy 89 (3): 654–664. doi:. https://academic.oup.com/jmammal/article/89/3/654/862352.
- ↑ Gese, Eric M.; Ruff, Robert L. (1997). «Scent-marking by coyotes, Canis latrans: the influence of social and ecological factors» (PDF). Animal Behaviour 54 (5): 1155–1166. doi:. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.540.1024&rep=rep1&type=pdf.
- ↑ Mech, D. L. (2003). The Wolves of Minnesota: Howl in the Heartland. Voyageur Press. σελ. 75. ISBN 978-0-89658-509-6. OCLC 43694482.
- ↑ Hennessy, C. A.; Dubach, J.; Gehrt, S. D. (2012). «Long-term pair bonding and genetic evidence for monogamy among urban coyotes (Canis latrans)». Journal of Mammalogy 93 (3): 732–742. doi:. ISSN 1545-1542. OCLC 39098574. http://www.mammalsociety.org/articles/long-term-pair-bonding-and-genetic-evidence-monogamy-among-urban-coyotes-canis-latrans.
- ↑ Fox 1978, σελ. 33
|
